Ikony – obrazy w świątyniach rzymsko – katolickich dawnej Rzczypospolitej/Icons - Painted Images in Roman Catholic Sanctuaries on the Former Polish Commonwealth

Nakładem krakowskiego wydawnictwa Collegium Columbinum ukazała się książka Mirosława P. Kruka „Ikony – obrazy w świątyniach rzymsko – katolickich dawnej Rzczypospolitej”. Autor, będący nota bene znakomitym specjalistą w dziedzinie malarstwa ikonowego, przedstawił w niej wyniki swoich wieloletnich badań nad recepcją ikon w świątyniach katolickich. W książce znajdziemy więc analizę pochodzenia tych wizerunków, sposobów ich pozyskiwania, funkcji i miejsca ikon – obrazów w kościele czy charakteru i świadectw ich kultu. Sporą część pracy Kruk poświęcił omówieniu historii (grupując je według określonych topoi) związanych z tymi ikonami, które zyskały miano wizerunków cudownych. Autor zamyka swoje rozważania analizą zjawiska formalnej okcydentalizacji tych wizerunków, jakie niejednokrotnie następowało poprzez ingerencje w warstwę malarską obrazów. Cennym uzupełnieniem pracy jest zamieszczony na końcu katalog ikon znajdujących się w kościołach rzymsko – katolickich.

Mirosław P. Kruk, Ikony – obrazy w świątyniach rzymsko – katolickich dawnej Rzczypospolitej, Kraków, Collegium Columbinum 2011, 480 stron, 82 PLN

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Miroslaw P. Kruk, in his new book entitled „Ikony – obrazy w swiatyniach rzymsko – katolickich dawnej Rzczypospolitej" (Icons - Painted Images in Roman Catholic Sanctuaries on the Former Polish Commonwealth), presents the results of his long-term research on the reception of icons in their sacred context. His analysis considers the origins of these images, their function and place as witnesses of religious practice. A significant portion of the book is dedicated to the history of the icons, which have, over time, been attributed the status of miraculous images. A valuable resource is the catalogue of icons at the end of the volume.

Miroslaw P. Kruk is a specialist in icon painting who teaches at Gdansk University

Miroslaw P. Kruk, Ikony – obrazy w swiatyniach rzymsko – katolickich dawnej Rzczypospolitej (Icons - Painted Images in Roman Catholic Sanctuaries on the Former Polish Commonwealth), Kraków: Collegium Columbinum 2011, pp. 480, 82,00 PLN

Wystawy 2011 / Exhibition 2011

Oto kilka kolejnych ciekawych wystaw odbywających się w najbliższym czasie:

Do 14 sierpnia w Galerii Trietiakowskiej będzie trwała wielka wystawa poświęcona sztuce ruskiej, od jej początków do panowania Piotra Wielkiego. Wystawę wprawdzie można było obejrzeć w tamtym roku w Luwrze, ale jeżeli ktoś nie zdążył, to warto wybrać się na nią do Moskwy.

British Museum, z kolei, przygotowało wystawę Treasure of Heaven: saints, relics and devotion in medieval Europe, na której można obejrzeć ponad 150 obiektów wypożyczonych z kilkudziesięciu europejskich i amerykańskich muzeów i skarbców kościelnych. Wystawa trwa od 23 czerwca do 9 października.

Do 31 października potrwają w Zgorzelcu i Żytawie dwie wystawy odbywające się w ramach III Saksońskiej Wystawy Krajowej. I tak w zgorzeleckim barbakanie można obejrzeć ekspozycję zatytułowana „Via Regia 800 lat na wspólnej drodze”, poświęconą, temu jednemu z najważniejszych europejskich szlaków, łączących wschód z zachodem. Natomiast w Żytawie, Kulturhistorisches Museum Franziskanerkloster przygotowało wystawę „Für Krone, Salz und Kelch - Wege von Prag nach Zittau". Ekspozycja poświęcona jest, z kolei szlakowi łączącemu Pragę z Morzem Bałtyckim a krzyżującemu się w tym regionie z Via Regia. Na wystawie zaprezentowano dzieła sztuki z rejonu Górnych Łużyc.

Podobnie jak katedra w Moguncji swój jubileusz obchodzi również katedra w Reims. Z okazji 800 lecia tego szacownego monumentu zorganizowano bogaty cykl imprez, między innymi kilka ciekawych wystaw i konferencji. Szczegóły tutaj

W tym roku, także swój jubileusz obchodzi miasto Cheb. Na zorganizowanej z tej okazji wystawie „Léta Páně 1061...” („Roku Pańskiego 1061...”) zaprezentowano szereg dokumentów związanych z historią miasta. Główną atrakcją jest list Henryka IV z 1061 roku (wypożyczony specjalnie na tą okazję z Archiwum Miejskiego w Bambergu), w którym to znajduje się pierwsza pisemna wzmianka o tym zacnym mieście. Wystawę będzie można oglądać do 30 września.

W Stanach Zjednoczonych, można natomiast obejrzeć dwie wystawy poświęcone modzie w średniowieczu:

The Pierpont Morgan Library and Museum jest organizatorem wystawy Illuminating Fashion: Dress in the Art of Medieval France and Netherlands. Na wystawie, która potrwa do 4 września, zaprezentowano manuskrypty, tapiserie, rzeźby i malarstwo ilustrujące przemiany jakie nastąpiły w sposobie ubierania na przestrzeni XIV i XV wieku. Ekspozycji towarzyszy długo oczekiwana monografia tego tematu pióra Anny H. van Buren. Drugą ze wspomnianych wystaw można obejrzeć w The J. Paul Getty Museum w Los Angeles. Na Fashion in the Middle Ages zaprezentowano manuskrypty pochodzące w większości z XV wieku. Wystawa potrwa do 14 sierpnia.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

An update on exhibitions in Europe and beyond:

Russian art from its nascent periods to the reign of Peter the Great fills The State Tretyakov Gallery until 14 August 2011. The exhibition “Holy Russia” was previously at the Louvre in Paris.

The British Museum has mounted a significant showing of over 150 objects for “Treasure of Heaven: Saints, Relics and Devotion in Medieval Europe” on 23 June to 9 October 2011. The exhibition presents an unprecedented opportunity to examine some of the rarely seen treasures from church treasuries and museums in Europe and the United States.



In Görlitz (Zgorzelec) and Zittau (Żytawa) two exhibitions mark the Third Saxon State Exhibition. At the barbican in Zgorzelec, “Via Regia: 800 Years of Movement and Mobility” emphasizes the importance of this historical throughway between east and west. In Zittau, “Zur Krone, Salz und Kelch - Wege von Prag nach Zittau” presents the route between Prague and the Baltic coast, including art from the region of Upper Lusatia.

Several exhibitions as well as conferences are part of the 800 anniversary of Reims cathedral.

The Czech city of Cheb also celebrates an anniversary this year. “The Year 1061…” displays various documents relating the city’s history. The star is undoubtedly the letter written by Henry IV in 1061 (on loan from the Bamberg Municipal Archives) which includes the first written mention of this crucial town (through 30 September 2011).

And in the United States: two exhibitions about fashion in the middle ages organized by two venerable institutions. At the Morgan Library in New York, “Illuminating Fashion: Dress in the Art of Medieval France and Netherlands” (through 4 September) and in Los Angeles at the Getty Museum “Fashion in the Middle Ages” (through 14 August).

Mity Gdańska / Myths of Gdansk

„Mity Gdańska” Marcina Kalecińskiego to pierwsza pozycja z nowej serii Gedania Artistica wydawnictwa słowo/obraz/terytoria. Autor poddał w niej analizie renesansowe motywy w sztuce Gdańska, koncentrując jednak swoja uwagę raczej na ich przekazie ideowym niż na aspektach formalnych. Wychodząc od badań nad lekturami gdańszczan tamtego okresu, Kaleciński śledzi powstawanie mitu Gdańska jako Nowego Rzymu, w oparciu o który ta protestancka res publika próbowała budować swoją tożsamość. Gdańsk bowiem w przeciwieństwie do wielu niemieckich miast, nie posiadał nadania cesarskiego legitymizującego prawo do nazywania się republiką. Stąd ostentacyjne wykorzystywanie motywów zaczerpniętych z tradycji antycznej w sztuce i literaturze miasta, mające zobrazować jego polityczną, religijną i kulturową odrębność. Kaleciński, próbując nakreślić w miarę pełny obraz zjawiska, poddał analizie nie tylko malarstwo czy architekturę i jej dekorację ale również dzieła bardziej ulotne jak ramy obrazów czy artystyczne oprawy królewskich intrat i fajerwerków osadzając badany przez siebie temat na szerokim tle historycznym i kulturowym epoki.


Marcin Kaleciński, Mity Gdańska. Antyk w publicznej sztuce protestanckiej res publiki, słowo/obraz/terytoria, Gdańsk 2011, 416 stron, cena 66 PLN

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

“The Myths of Gdansk. The Antique in Art of the Protestant Res publica” by Marcin Kaleciński is the first release of a new series entitled Gedania Artistica published by słowo/obraz/terytoria. Kaleciński draws attention to the ideological dimension of the renaissance motifs present in Gdansk’s art. His analysis considers the city’s identity as a protestant res publica, built on the conception of a New Rome. By contrast to Germany cities, Gdansk was not granted the imperial right to call itself a republic. Thus, according to the author, the city cultivated a visual tradition that sought to emphasize its political, religious and cultural difference. In addition to painting and architecture, Kaleciński also examines more ephemeral and usually marginalized works such as frames, royal entrances and fireworks, placing his analysis on a broad historical and cultural background.

Marcin Kaleciński, Mity Gdańska. Antyk w publicznej sztuce protestanckiej res publiki, słowo/obraz/terytoria, Gdańsk 2011, 416 pp, price 66 PLN

Płock wczesnośredniowieczny / Plock in the Early Middle Ages, ed. Andrzej Gołembnik

Ukazał się czwarty tom z serii Origines Polonorum wydawanej przez wydawnictwo Trio przy wsparciu Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Podobnie jak poprzednie, wydane w tej serii monografie Lublina, Kołobrzegu i Przemyśla, niniejsza książka prezentuje wyniki najnowszych prac badawczych koncentrujących się wokół zagadnień związanych z początkami państwa polskiego. W tomie, będącym pracą zbiorową, znalazły się artykuły Anety Bukowskiej, Andrzeja Gołembnika, Zbigniewa Polaka, Marcina Szymy, Macieja Trzecieckiego i Lecha Wysokińskiego. Autorzy przedstawili w nich między innymi problemy związane z ustaleniem faz rozwoju aglomeracji płockiej od początku aż do wytyczenia miasta lokacyjnego oraz datowaniem i formami jego architektury.

Z okazji wydania tomu, 20 czerwca w Muzeum Mazowieckim w Płocku, odbędzie się konferencja naukowa. W sesji wezmą udział autorzy książki oraz prof. Przemysław Urbańczyk i dyrektor MMP Leonard Sobieraj.

Andrzej Gołembnik (red.), Płock wczesnośredniowieczny, Trio, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2011, 444 strony, 55 PLN

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

The fourth volume of the Origines Polonorum has been released by the publisher Trio with aid from the Foundation for Polish Science. As with the earlier monographic volumes on Lublin, Kolobrzeg and Przemysl, the present book dealing with Plock presents the results of recent research that concentrated around the issue of the emergence of the Polish nation state. This collective publication is composed of articles by Aneta Bukowska, Andrzej Gołembnik, Zbigniew Polak, Marcin Szyma, Maciej Trzeciecki i Lech Wysokiński. The book's authors consider, for example, the development of Plock's agglomeration as an urban entity or the forms of its architectural landscape.

A conference on 20 June 2011 will coincide with the book release. The conference is to take place at the Mazovian Museum in Plock where participants will include the book's authors as well as Prof. Przemysław Urbańczyk and the director of the Museum, Leonard Sobieraj.

Andrzej Gołembnik (ed.), Płock wczesnośredniowieczny, Trio, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2011, 444 strony, 55 PLN

Konstantynopol - Nowy Rzym / Constantinople - New Rome

To już druga w tym roku, po pracy Piotra Grotowskiego, książka dotycząca tematyki Bizancjum. Tym razem jednak autorzy skupili się na próbie pokazania czym był Konstantynopol w pierwszych wiekach swojego istnienia. W tomie znajdziemy więc teksty poświęcone nie tylko dziejom ale też urbanistyce, strukturze społecznej, religii czy szeroko pojętej kulturze Nowego Rzymu. Uwagi badaczy nie umknął nawet temat kuchni i zwyczajów żywieniowych bizantyńczyków, któremu Maciej Kokoszko poświęcił cały rozdział. Redakcji tego monumentalnego dzieła podjęli się Teresa Wolińska i Mirosław J. Leszka, którzy zaprosili do współpracy grupę badaczy związanych z Uniwersytetem Łódzkim: Sławomira Bralewskiego, Pawła Filipczaka, Macieja Kokoszkę, Andrzeja Kompa, Małgorzatę B. Leszkę oraz Kiriła Marinowa. Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN. 


Teresa Wolińska, Mirosław J. Leszka (red.), Konstantynopol - Nowy Rzym. Miasto i ludzie w okresie wczesnobizantyjskim,Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011, ss.736 cena 79,90 PLN

-----------------------------------------------------------------------------------------------------


In addition to Piotr Grotowski's publication, yet another recent book addresses the Byzantine period. "Konstantynopol - Nowy Rzym. Miasto i ludzie w okresie wczesnobizantyjskim" ("Constantinople - New Rome: The City and Its Inhabitants in the Early Byzantine Period") concentrates on the structure the city during its early years. The articles in the book deal with issues of urbanism, social structure, religion and the broadly defined concept of culture in this New Rome. Topographies, politics and power structures are also examined. The editorial initiative was undertaken by Teresa Wolińska and Mirosław J. Leszka who invited researchers from the University of Lodz to contribute to the volume. Replete with images of contemporary Istanbul of the historical places described.



Teresa Wolińska and Mirosław J. Leszka (ed.), Konstantynopol - Nowy Rzym. Miasto i ludzie w okresie wczesnobizantyjskim,Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011, pp.736, price 79,90 PLN

Wystawy 2011/Exhibitions 2011

Jeszcze tylko miesiąc pozostał do otwarcia jednej z najważniejszych wystaw 2011 roku. Już 29 czerwca rozpocznie się bowiem w Naumburgu Der Naumburger Meister. Bildhauer und Architekt im Europa der Kathedralen, która potrwa do 2 listopada.

Natomiast już od 20 maja można w Pradze oglądać wielką wystawę Rožmberkové, rod českých velmožů a jeho cesta dějinami , zorganizowaną w ramach obchodów Roku Rožmberkovskiego, majacego uczcić ten niezwykle wpływowy w średniowiecznych Czechach ród. Wystawa potrwa do 20 sierpnia.

Z kolei Muzeum Archidiecezjalne w Ołomujcu zorganizowało wystawę Victimae Paschali laudes . Velikonoční liturgie a výtvarné umění. Wystawe można oglądać do 21 sierpnia.


Dwie ciekawe wystawy można w najbliższym czasie obejrzeć w Wiedniu.

Od 15 kwietnia do 17 lipca odbywa się w Dolnym Belwederze wystawa Der Abtenauer Altar von Andreas Lackner na której zaprezentowano ostatnio odrestaurowane figury świętych Błażeja, Ruperta i Maksymiliana dłuta Lacknera.

Natomiast w Kunsthistorisches Museum pomiędzy 31 maja a 4 września można obejrzeć wystawe poświęconą niemieckiemu portretowi u progu renesansu: Dürer - Cranach - Holbein Die Entdeckung des Menschen: Das deutsche Porträt um 1500.

Ciekawie zapowiada się również wystawa Kloster Lorsch. Vom Reichskloster Karls des Großen zum Weltkulturerbe der Menschheit, która potrwa od 28 maja do 29 stycznia przyszłego roku.

Na koniec chcieliśmy jeszcze wspomnieć o wystawie Vittore Crivelli da Venezia alle Marche. Maestri del Rinascimento nell'Appennino odbywającej się w Sarnano od 21 maja do 6 października, prezentujące twórczość malarzy działających w drugiej połowie XV wieku w rejonie Marche.

----------------------------------------------------------------------------------------------

Across Europe a number of important exhibitions will emphasize medieval art this year. Here is a selection of some that have caught our attention:

Austria

At the Belvedere (Vienna) there is an opportunity to see the newly restored Abtenauer Alter by Andreas Lackner of 1518. 15.04 – 17.07.2011. 

At the Kunsthistorisches Museum, the intriguingly titled, “Dürer - Cranach – Holbein. The Discovery of Man: the German Portrait around 1500”runs 31.05 – 04.09.2011.

Czech Republic

In Prague, “The Rosenbergs” focuses on these influential noblemen of the medieval and renaissance periods. 20.05 – 20.08.2011

In Olomouc, “Victimae Paschali laudes. Easter Liturgy and the Fine Arts” at the Olomouc Archdiocesan Museum which will run till 21.08.2011.

Germany

“The Naumburg Master - Sculptor and Architect in the Europe of Cathedrals“, the Saxony-Anhalt State Exhibition in Naumburg 29.06 – 02.11.2011.

At Lorsch, “Kloster Lorsch. From Monastery of the kingdom of Charlemagne to World Heritage Site” 28.05 – 29.01.2012.

Italy

An exhibition about the fascinating work of Crivelli: “Vittore Crivelli da Venezia alle Marche. Maestri del Rinascimento nell'Appennino” Sarnano. 21.05 – 06.10.2011.

Nowa analiza Drzwi Gnieźnieńskich / Iconographic Methodology and the Gniezno Doors in Paweł Stróżyk's New Book

Jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się w ostatnich latach dziedzin z zakresu nauk pomocniczych historii jest ikonografia historyczna. I właśnie tej problematyce poświęcona jest ostatnia publikacja Pawła Stróżyka „Źródła ikonograficzne w badaniu źródłoznawczym na przykładzie Drzwi Gnieźnieńskich”. W pierwszej części pracy, autor omawia problematykę związaną z nieczęstym, jak sam zauważa, wykorzystywaniem źródeł ikonograficznych w badaniach historyków. Część druga natomiast, to próba zmierzenia się z zagadką Drzwi Gnieźnieńskich. Analizując dzieło przy pomocy metod badawczych właściwych dla uprawianej przez siebie dziedziny, Stróżyk wysuwa nowe hipotezy dotyczące fundatora czy pierwotnego miejsca przeznaczenia gnieźnieńskiego zabytku. Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Instytutu Historii UAM.


Paweł Stróżyk, Źródła ikonograficzne w badaniu źródłoznawczym na przykładzie Drzwi Gnieźnieńskich, Instytut Historii UAM, Poznań 2011, 300 pp, 30 PLN


-----------------------------------------------------------------------------------------------------


Paweł Stróżyk’s new book, “The Iconographic Source in Source-based Studies. The Gniezno Doors as Example”, takes up the popular and much debated issue of historical iconography in research. The first part of the book examines what the author considers to be the infrequent use of iconographic sources by historians. In the second part, however, Stróżyk attempts to enlist the approach outlined in the first to analyze the Gniezno Doors. His application of iconographic history brings forth new theories concerning the work’s patron and its original location.

Paweł Stróżyk, Źródła ikonograficzne w badaniu źródłoznawczym na przykładzie Drzwi Gnieźnieńskich, Instytut Historii UAM, Poznań 2011, 300 pp, 30 PLN